Hoe leer ik mijn kind klokkijken?

Heeft jouw kind ook moeite om het klokkijken op een analoge klok onder de knie te krijgen? Dat is niet zo verwonderlijk, want het is nog een hele kunst om de logica in een klok te ontdekken. Dat ontdekte ik toen ik mijn dochter (beelddenker) in groep 4 wilde helpen bij het leren klokkijken. Ze raakte compleet in de war van de wijzers, cijfers en streepjes op de klok. Ineens keek ik met andere ogen naar een analoge klok. Hoe kon ik mijn dochter helpen deze klok te ‘lezen’? Ik kocht een goedkope klok en haalde hem uit elkaar. Ik begon erop te tekenen. De klok werd steeds duidelijker en ik besloot ermee te experimenteren in mijn praktijk waar ik kinderen begeleidde met leerproblemen.

Het onstaan van de Beelddenkklok®

Omdat ik steeds weer dezelfde tekeningen maakte voor kinderen besloot ik een boekje te maken waarbij het klokkijken zo simpel en beeldend mogelijk wordt uitgelegd. Na een lange zoektocht luktte het ook om een klok te ontwikkelingen met de ‘spiekbrief’ erop. Zo onstond de Beelddenkklok®. Sindsdien heb ik vele kinderen begeleid in het leren klokkijken met de Beelddenkklok®.

In ‘no time’ leren klokkijken

Het werkte zo goed dat kinderen in mijn praktijk er een ware ‘challenge’ van maakten. Ze vroegen me om de tijd op te nemen bij het leren klokkijken. De meeste kinderen leerden in één sessie de uren, halve uren, kwartier en zelfs minuten benoemen. Voor mij waren deze sessies een feestje. De kinderen zagen ‘ineens’ wat ze moesten met al die verschillende streepjes, cijfers en wijzers. Omdat deze methode zo snel werkte, noemde ik de handleiding In ‘no time’ leren klokkijken.

Een andere manier van uitleggen

Het verschil met andere methodes is de samenwerking tussen jou en je kind. Jij hoeft geen lange instructies te geven waardoor je kind afhaakt of geirriteerd raakt maar je sluit aan bij de leerstijl van je kind (ervaren, zelf logica ontdekken en beeldend leren). In plaats van zelf praten, stel je juist vragen waardoor je kind actief betrokken wordt. Je laat je kind ervaren hoe je tot een juist antwoord komt en je geeft alleen maar een beetje sturing.

In 5 stappen leren klokkijken met de Beelddenkklok®

In dit blog lees je hoe jij jouw kind in 5 stappen kunt leren klokkijken met de Beelddenkklok®, een speciale klok ontworpen door en voor kinderen. De klok geeft kinderen houvast door alle informatie in één oogopslag te geven zodat ze snel hun eigen logica kunnen ontdekken.

De Beelddenkklok® hangt inmiddels in vele huiskamers en klaslokalen in Nederland en België. De reacties van kinderen, ouders en leerkrachten zijn zeer positief. Door de stappen te volgen die beschreven staan in de bijgeleverde handleiding kan ieder kind vertellen hoe laat het is. Kinderen begrijpen hierdoor de logica van het klokkijken. Ze weten:

• hoe de klok is opgebouwd
• wat het verschil is tussen de grote en kleine wijzer
• waarom je spreekt van kwartieren
• hoeveel minuten een uur heeft (half uur, kwartier)
• welke stappen je moet nemen om de precieze tijd te kunnen vertellen (ook de minuten)

Veel kinderen hebben dan nog een aantal dagen nodig om deze manier van werken eigen te maken. Door langere tijd gebruik te maken van de Beelddenkklok® hebben ze uiteindelijk de ‘spiekbrief’ op de Beelddenkklok opgeslagen en kunnen ze dit ook toepassen op klokken zonder ‘spiekbrief’. Kinderen gebruiken de klok voor rekensommen op school (waaronder redactiesommen) en uiteindelijk voor het aanleren van de digitale klok. Met de Beelddenkklok® kunnen kinderen namelijk makkelijker uitrekenen hoe lang iets nog duurt.

Hieronder volgen de 5 stappen die beschreven staan bij de uitleg van het klokkijken op een Beelddenkklok®. Deze stappen zijn met beeldmateriaal uitgewerkt in de handleiding In ‘no time’ leren klokkijken.

Stap 1: Opbouw van een analoge klok

• Vertel wat het verschil is tussen een digitale klok en een analoge klok.
• Geef kinderen redenen waarom het handig is om te kunnen klokkijken.
• Vraag aan je kind wat zijn/haar motivatie zou kunnen zijn om te leren klokkijken.
• Geef alle informatie die je kunt geven over de klok (laat de wijzers zien van de uren, minuten en seconden bijvoorbeeld).

Stap 2: Benoemen van de uren

• Je geeft uitleg over het verschil tussen de kleine en de grote wijzer
• Met behulp van een (Beelddenk-)klok laat je zien dat een grote wijzer sneller rondraait dan een kleine
• Je vertelt dat de grote wijzer bij de minuten hoort en de kleine wijzer bij de uren
• Vervolgens laat je eerst meerdere voorbeelden zien waarbij je uren benoemt
• Ga aan de slag met het oefenen van de uren

Stap 3: Benoemen van half uur

• Leg aan de hand van een voorbeeld uit dat je een klok door tweeën kunt delen zoals je ook doet met een koekje of pizza.
• Laat zien dat de splitsing door de 12 en 6 gaat. Je kunt dit ook op papier laten zien door een klok te tekenen.
• Laat op een klok zien wat er met de grote en kleine wijzer gebeurt. De kleine wijzer gaat tussen twee getallen (uren) instaan.
• Oefen nu net zolang met halve uren totdat je kind begrijpt hoe je ‘halve uren’ benoemt.

Stap 4: Benoemen van kwartieren

• Leg aan de hand van een voorbeeld uit dat je een klok door vieren kunt delen zoals je dat ook doet met een koekje of pizza. Vertel hierbij dat het woord ‘kwartier’ komt van het woord ‘kwart’.
• Laat zien dat de splitsing door de 9 en 3 gaat.
• Oefen op de klok met de kwartieren. Kinderen kunnen boven de grote wijzer aflezen of het ‘kwart voor’ of ‘kwart over’ is.
• Oefen net zolang totdat je kind de goede antwoorden geeft.

Stap 5: Benoemen van minuten

• Laat je kind alle stipjes op de klok tellen en tot de conclusie komen dat een uur 60 minuten heeft.
• Stel daarna vragen over het aantal minuten van een half uur en van een kwartier.
• Laat je kind zelf logica ontdekken in de minuten en kijken naar de ‘spiekbrief’. Zeg niet teveel voor.
  Nu stel je jouw kind de volgende vragen:
• In welk vak staat de grote wijzer?
  • over
  • voor half
  • over half
  • voor
• Hoeveel minuten tel je vanaf het pijltje?
  • In elk vak staan pijltjes die de juiste richting aangeven waar je begint met tellen
  • Je kind telt het aantal minuten en jij kijkt of telt hardop mee
  • Waar staat de grote wijzer?
  • Je helpt je kind de eerste keer door het antwoord voor te zeggen
  • Je kunt uitleg geven over de kleine wijzer (als het net 5 uur geweest is, zie je de kleine wijzer ‘iets’ over de 5)

De Beelddenkklokken® zijn in verschillende maten te koop (20 cm, 25 cm en 35 cm). Bij alle klokken wordt een gratis handleiding In ‘no time’ leren klokkijken meegeleverd.  En wil je oefenen om het klokkijken onder de knie te krijgen? Bestel dan het bijbehorende werkboek met maar liefst 300 oefenklokken.

Successen vier je natuurlijk met een diploma. Diploma’s van de uren, half uur, kwart over, kwart voor minuten kun je gratis downloaden.

Succes met oefenen!